فوق تخصص زانو

جراحات متخصص زانو كسانی هستند كه در زمینه جراحی های تخصصی زانو نسبت به دیگران تبحر بیشتری دارند، زانو علیرغم ظاهر ساده اش از مكانیك و‌مكانیسم بسیار پیچیده ای برخوردار هست كه حاصل هزاران سال تكامل بشر هست .

زانو عناصر مهمی دارد كه نقش بسیار مهمی در پایدار نگه داشتن مفصل زانو‌ و تحمل وزن دارد. مهمترین قسمت های زانو كه در پایدار سازی این مفصل نقش دارند عبارتند از رباط های جانبی لترال (LCL) و‌مدیال(MCL) , رباط صلیبی قدامی(ACL) , رباط صلیبی خلفی(pcl) , منیسك های مدیال و لترال.

متخصص ارتوپدی باید از بهبود عملكرد زانوی بیماران پس از عمل اطمینان حاصل كند و مطمئن شود كه اندام آنها عملكرد گذشته را دارد. جراح متخصص ارتوپدی برای درمان نیز معمولا هم از روش‌های جراحی و هم غیرجراحی در كنار یكدیگر استفاده می‌كند.
پزشك فوق تخصص زانو در كنار طبابت، وقت خاصی را برای انجام تحقیقات اختصاص می‌دهد و تخصص خود را در زمینه‌های مختلف تكمیل می‌كند بطوریكه اكثر وقت خود را به مطالعۀ ژورنال‌های پزشكی و نشریات اختصاص می‌دهد تا از جدیدترین فناوری‌ها و پیشرفت‌های علم پزشكی مطلع باشد.
افراد جامعه در هر جایگاهی كه هستند و به هر كاری كه مشغول هستند ، چه به عنوان یك كارمند پشت میز نشسته باشند و چه ورزشكاری حرفه‌ای ، از زانوی خود استفاده می‌كنند. این مطلب باید جزوی از فرهنگ باشد كه هرگونه دردی كه در زانو احساس كردیم سریعا باید به پزشك فوق تخصص زانو مراجعه كنیم؛ زیرا كه هرچه زودتر مشكل را چه با روش‌های درمانی غیرجراحی و چه با جراحی حل كنیم، از بروز مشكلات بدتر و جبران‌ناپذیر بعدی جلوگیری میكنیم . بطوریكه هر گونه تاخیر درمان در بیماران میتواند منجر به آسیب های منسیك و یا غضروف منجر شود كه جبران این خسارت بسیار سخت و طاقت فرساست.

متخصصین زانو روش‌های متفاوتی برای كاهش درد و درمان توصیه می‌كنند.

پزشك متخصص زانو، بسته به تخصصی كه دارد، معالجۀ بیماری‌های خاصی را بر‌عهده می‌گیرد. برای مثال برخی پزشكان انتخاب می‌كنند كه تنها متخصص آسیب‌های ورزشی باشند. برخی دیگر به كار در مراكز مراقبت از سالمندان مشغول به كار می‌شوند و به درمان آرتروز یا پوكی استخوان می‌پردازند. پزشكان عمومی نیز ترجیح می‌دهند كه روی تمامی اعضای حركتی انسان مسلط شوند.

جراح زانو در مورد روش‌های درمانی متفاوت با بیمار خود مشورت می‌كند، مزایا و عوارض جانبی هر كدام را برای بیمار توضیح ‌می‌دهد تا بیمار خودش تصمیم بگیرد كه چه روش درمانی را انتخاب كند.

آرتروز زانو

آرتروز زانو یا ساییدگی زانو شایع‌ترین بیماری‌ كه پزشكان ارتوپد و متخصصین زانو با آن سر و كار دارند، آرتروز زانو در سنین بالا است.
ورم مفاصل، شكستگی غضروف و مفصل از جمله عواملی‌اند كه موجب درد، تورم و بی‌ثباتی می‌شود و در نهایت ناهنجاری‌هایی را به ‌وجود می‌آورند. آرتروز شدید موجب اختلال در عملكرد روزانه بیمار شده و محدودیت ایجاد می‌كند.
ساییدگی زانو و یا آرتروز زانو یا استئوآرتریت زانو، زمانی رخ می‌دهد كه غضروف زانو بر اثر ساییدگی از بین برود. هنگام از بین رفتن این غضروف، استخوان‌ها دچار ساییدگی شده كه در نهایت باعث درد می‌شود. نوع دیگری از آرتروز، التهابی است. در این نوع آرتروز، آنزیم‌هایی كه بر اثر تورم و گرمای غضروف ایجاد می‌شود، باعث نرم شدن غضروف‌ها و در انتها موجب از بین رفتن آن می‌شود.
در حالت عادی قسمت‌های مفصلی زانو بدون هیچ درد و اصطحكاكی با یكدیگر كار می‌كنند. در صورت بروز بیماری همانند آرتروز یا آسیب‌دیدگی، عملكرد طبیعی زانو مختل می‌شود.
این اختلال عملكردی منجر به درد، ضعف عضلانی و محدودیت حركتی می‌شود. در برخی موارد حادتر كه حركت بیمار با مشكل مواجه است، تعویض مفصل زانو می‌تواند بسیار كمك‌كننده باشد و سطح امید به زندگی و فعالیت را در بیماران افزایش دهد.

استوكندریت دیسكانت چیست؟

استئوكندریت دیسكانت یكی از بیماری های  درگیر كننده غضروف مفاصل است كه میتواند موجب درد و لنگش شود. این بیماری معمولا كندیل های استخوان ران و مفصل مچ پا در اتسخوان تالوس را درگیر میكند.در بیماری استئوكندریت دیسكان قسمتی از استخوان زیر غضروف به علت نرسیدن خون كافی به آن میمیرد. این ضایعه استخوانی بیشتر در كندیل داخلی استخوان ران (آنكه به زانوی مقابل نزدیكتر است) ایجاد میشود (در ۸۵ درصد موارد).استئوكندریت دیسكان بیماری نادری است كه در دو سوم موارد زانو را درگیر كرده و‌ سپس در مفصل مچ پا در سطح بالایی استخوان تالوس و گاهی اوقات در آرنج در سطح مفصلی كاپیتلوم هم دیده میشود. بیماری در ۳۰-۲۰ درصد موارد دو طرفه است.

علت ایجاد استئوكندریت دیسكان زانو چیست؟

این بیماری میتواند در بچه های ۱۰-۸ ساله ای كه ورزش های سخت و رقابتی انجام میدهند و یا در افراد میانسال دیده شود. استئوكندریت دیسكان در جنس مذكر شایعتر است. بیماری به علت اختلال در خونرسانی قسمتی از استخوان كه درست زیر غضروف مفصلی واقع شده ایجاد میشود ولی علت این اختلال خونرسانی به درستی مشخص نیست.
ممكن است عواملی مانند ژنتیك، ضربات مكرر به زانو، شلی لیگامانی، انحراف محور زانو بصورت ژنو وارم یا ژنو والگوم، آسیب های منیسك و تغییرات بیومكانیك در زانو بتوانند زمینه را برای ایجاد این بیماری مساعد كنند.

بدنبال  نكروزه شدن و‌مردن استخوان، غضروف روی آن هم از بین میرود و سطح كندیل استخوان ران در ناحیه گرفتار شده ناهموار میشود. این پدیده موجب میشود در حین خم و راست شدن زانو وقتی سطح آسیب دیده از روی سطح غضروفی پلاتوی تیبیا عبور میكند صدا ایجاد شده و یك حالت خشكی و گرفتگی و درد  در زانو بوجود آید. گاهی اتفاق میافتد كه قسمت مرده استخوان و غضروف اتصالشان را از دست میدهند و بصورت یك قطعه ی ازاد (loose body) در مفصل باقی مانده و باعث قفل شدن مفصل زانو میشود.

علائم استئوكندریت دیسكان زانو چیست؟

علائم این بیماری در بسیاری اوقات بصورت  یك درد كم و گنگ و مبهم است و به همین خاطر معمولا دیر تشخیص داده شده و یا اصلا تشخیص داده نمیشود. در بسیاری موارد تنها مشكل بیمار كاهش مختصری در دامنه حركات زانو است و یا میتواند باعث لنگش نیز بشود. 

تشخیص استئوكندریت چگونه است؟

پزشك متخصص ارتوپد بعد از صحبت با بیمار راجع به علائم بیماری و پس از معاینه زانو از روش های تصویربرداری برای تشخیص قطعی استفاده میكند.

 بیماری استئوكندریت دیسكان در رادیوگرافی ساده زانو بصورت یك محدوده سفید رنگ در استخوان زیر غضروفی دیده میشود. از اسكن رادیوایزوتوپ هم در تشخیص این بیماری استفاده میشود ولی تشخیص قطعی این بیماری با استفاده از ام آر آی است.

در ادامه یكی از بیمارانی كه مبتلا به استئوكندریت دیسكانت زانو شده اند و توسط دكتر سید سعید مهاجرزاده تحت عمل جراحی موزاییك پلاستی قرار گرفته اند را مشاهده میكنید.

تصاویر مربوط به عمل