این عارضه معمولا در افراد به دنبال كشیده شدن بازو و مفصل شانه به علت آویزان شدن از بلندی و یا به دنبال ضربههای سنگین به عنوان مثال تصادفات و یا در رفتگیهای مفصل شانه اتفاق میافتد، كه درمان آن در بیماران جوان در صورتی كه پارگی وسیع باشد معمولا با اعمال جراحی انجام خواهد شد كه آن هم به دو صورت انجام خواهد گرفت .
الف) جراحی آرتروسكوپی و یا اصطلاحا لیزری
ب) جراحی باز
اناتومی شانه:
شانه ساختار پیچیده ای متشكل از تاندونها وعضلات و استخوان دارد. در صورت پاره شدن این تاندونها، شانه قدرت خود را از دست میدهد و فرد توانایی بالا بردن دست را از دست میدهد و درد شدیدی در ناحیۀ آسیبدیده احساس میشود.
معمولا به دو دلیل عمده، تاندونهای شانه آسیب میبیند. اولین مورد اصابت ضربه و آسیب به شانه بصورت ضربه ی مستقیم یا كشیدگی شانه و دیگری استفادۀ بیش از حد از و كار كشیدن طولانیمدت از شانه است.
همچنین با بلند كردن ناگهانی اجسام سنگین، زمینه برای آسیب دیدن یا حتی پاره شدن تاندونهای شانه فراهم میشود.
درصد زیادی از پارگیهای جزئی یا عمقی كه در تاندونها بهوجود میآیند، به مرور زمان و بهآرامی اتفاق میافتند. این اتفاق بهصورت طبیعی با افزایش سن هم رخ میدهد. اگر به پارگی جزئی آن اهمیت داده نشود، ممكن است این پارگی بدتر شود و تبدیل به پارگی كامل بشود. با قطع و پارهشدن كامل تاندون، تنها جراحی چارهساز است. لذت لازم است كه هرچه زودتر جهت ترمیم بافت آسیبدیده اقدام شود
مواردی كه خطر پارگی تاندونهای شانه را بیشتر میكند:
۱:سن
از مهمترین عوامل آسیب رسیدن به تاندون های شانه بالا رفتن سن است. بهطوریكه امكان پارگی تاندون شانه در افراد مسن، بیشتر از افراد جوانتر است.
۲:فعالیتهای سنگین
برخی ورزشها و فعالیتهای سنگین نظیر وزنهبرداری از نمونههای بارز آسیب به تاندون هستند. بسیاری از مشاغل كه بهطور مداوم با حركات شانه كار میكنند، باعث فرسودگی عضلات و
تاندونها خواهند شد.
۳:استفادۀ بیش از حد از شانه(over use)
ورزشهای سنگین مانند شنا یا تنیس میتوانند موجب كشیدگی بیشتر و اسیب تدریجی تاندونها ی شانه بشوند.
۴:استعمال سیگار
نیكوتین و تار موجود در سیگار تأثیرات مخربی بر تغذیه تاندونها دارد.
۵:مصرف برخی داروهای خاص
مصرف داروهای كورتیكواستروئیدی، (اصطلاحا كورتون ها) موجب ضعف تاندونها میشوند.
برای ترمیم تاندون پاره شده در شانه به عمل باز یا استفاده از آرتروسكوپی نیاز است. در بیشتر موارد تاندون از قسمت استخوانی جدا میشود، اما سایر قسمتهای آن نیز ممكن است درگیر شوند.
در بسیاری موارد و در لحظۀ آسیب، تاندون كاملا پاره نمیشود. با پیشرفت آسیب، گذر زمان و در صورت عدم درمان، تاندون بهطور كامل پاره خواهد شد. گاهی اوقات نیز با بلند كردن اجسام سنگین، تاندون میتواند كاملا پاره شود.
هدف از درمان، تسكین درد و بازگرداندن قدرت حركت دوباره به شانه آسیبدیده است. اكثر پارگیها به خودی خود بهبود نمییابند، ولیگاهی تحت شرایط خاص عملكرد قابل قبول بدون جراحی نیز امكانپذیر است
عائمی كه نشان میدهد بیمار به عمل جراحی شانه نیازمند است:
1. وجود درد شدید و ناگهانی در بازو و شانه بعد از ضربه
2. احساس گرفتگی شدید در ناحیه بالای شانه
3. كبود شدن شانه
4. وجود پارگی بزرگ (بیشتر از 3 سانتیمتر) ناشی از آسیبدیدگی حاد در قسمت شانه كه در ام ار ای تشخیص داده میشود
5. وجود ضعف و افتادگی در شانه
6. عدم توانایی بیمار و مشكل داشتن در بالا بردن وحركت دادن و چرخش شانه
روش های جراحی جهت ترمیم پارگی شانه
امروزه با پیشرفت تكنیكهای جراحی، روشهای كمتهاجمیتر بیشتر مورد پسند هستند. تمامی روشهای موجود اعم از جراحی باز یا بسته، دارای مزایا و معایب خاصی هستند؛ ولی هدف همگی بازگرداندن قدرت و بهبودی تاندون شانه است. از شاخصترین تكنیكهای جراحی برای حل این مسأله، میتوان به روش آرتروسكوپی و جراحی سنتی باز اشاره كرد.
تعیین نوع ترمیم به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جملۀ این عوامل، تجربه و آشنایی جراح با یك روش خاص، شدت و اندازۀ پارگی تاندون، آناتومی بدن و كیفیت بافت و استخوان است.
جراح ارتوپد و فوق تخصص شانه، با بررسی و ارزیابی شرایط بیمار، همچنین مطالعۀ پرونده پزشكی بیمار، بهترین روش درمانی را برای او در نظر میگیرد.
جراحی پارگی تاندون شانه
چگونگی تشخیص پارگی تاندون شانه
پزشك متخصص ارتوپد و فوق تخصص شانه با بررسی فیزیكی شانه نیز قادر به تشخیص پارگی و میزان آسیب در تاندونهای شانه خواهد بود. پارگیهای جزئی كاملا آشكار هستند؛ زیرا زمانی كه پزشك از بیمار بخواهد شانه خود را بالا ببرد، وجود درد نشاندهندۀ پارگی جزئی تاندون است.
تصویربرداری MRI نسبت به اشعۀ ایكس، تصاویر بهتری از بافتهای نرم میتواند ایجاد كند. با استفاده از تصویر برداری MRI پزشك قادر خواهد بود كاملا پارگیهای جزئی یا كلی شانه را مشاهده كند و بر اساس آن نوع درمان را مشخص كند.
اگر در حین عمل، پزشك متوجه مشكلات دیگری از جمله پارگی روتاتوركاف، چرخش استخوان یا مشكلات دیگر شانهای شود، آن را برطرف میكند و بسیار مهم است كه پزشك هنگام برنامهریزی برای نوع عمل، بتواند سایر مشكلات مربوط به شانه را نیز در ابتدا تشخیص دهد.
درمان پارگی تاندون شانه بدون جراحی
تمامی این درمانها باید زیر نظر مستقیم و با صلاحدید پزشك انجام گیرد.
1. استفاده از كیسۀ یخ
2. استعمال یخ توسط كیسه های مخصوص یخ موجود در داروخانه ها و یا بروش سنتی كه داخل یك پلاستیك بصورت خرد شده یخ را ریخته و انرا درون چند لایه پارچه میپیچیم كه
3. بستههای یخ را به مدت 20 دقیقه و تا 5 بار در روز بر روی منطقۀ آسیبدیده مالیده تا تورم ناحیه كاهش یابد.
4. استفاده از داروهای ضدالتهابی
5. داروهایی مانند ایپروبروفن، آسپیرین و ناپروكسن، درد و تورم را تا حد زیادی كاهش میدهد.
6. استراحت دادن به شانه
7. محدودكردن فعالیتهای روزانه و اجتناب از انجام كارهای سنگین میتواند بسیار كمككننده باشد.
8. فیزیوتراپی
9. انجام تمرینات انعطافپذیری و تقویتكنندۀ شانه توسط فیزیوتراپیست، موجب ایجاد تحرك و تقویت تاندون میشود.
